Vilnius – dấu ấn những tháng năm lịch sử
Đôi khi, nếu quẩn quanh qua những góc phố của Vilnius này đủ lâu, ta có lẽ sẽ cảm thấy rằng nơi này có nhiều điều để kể hơn là những gì chỉ được nhìn thấy từ bên ngoài. Thành phố Vilnius đã từng có một lịch sử đầy khó khăn nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ. Đó là sự đương đầu với nhiều cuộc chiến chống lại các cường quốc trong quá khứ, như Liên Xô hay Đức Quốc Xã. Thế nhưng cuối cùng, Vilnius vẫn đứng vững trên vùng đất này, và mang theo mình những “vết sẹo” của chiến tranh.
Đi vòng qua quảng trường trung tâm phố cổ, ngắm nghía những vết muội đen bám trên vách tường các công trình xung quanh, tôi đã dần hình dung ra và tự kể cho mình nghe một phần câu chuyện về quá khứ của thành phố Vilnius lịch sử.
Quảng trường và Nhà thờ Vilnius
Đây là quảng trường chính của khu phố cổ Vilnius, và cũng là nơi giao cắt của những con đường đông đúc nhất trong thành phố.
Đúng như tên gọi của nó, quảng trường này là nơi tọa lạc của Nhà thờ Vilnius mang phong cách Tân cổ điển, cùng một tòa tháp chuông ngay phía trước lối vào. Địa điểm này không chỉ thu hút tôi bởi sự nổi tiếng của nó mỗi khi nhắc đến thành phố Vilnius, mà nó còn khiến tôi tò mò về những câu chuyện đầy tính lịch sử xung quanh.
Nhà thờ Vilnius này có một cái tên khá dài: Vương cung thánh đường St.Stanislaus và St.Ladislaus. Nhà thờ Công giáo La Mã này của Vilnius được hoàn thành vào năm 1783. Tuy có lối kiến trúc Tân cổ điển nhưng các bức tường xung quanh của nhà thờ lại vẫn mang những vết tích của các thời kỳ Gothic, Baroque và Phục hưng trước đây.
Công trình này được cho là xây dựng trên nền của một nhà thờ ngoại giáo cổ đại trước đây. Theo đó, một số truyền thuyết kể rằng nhà thờ này từng là nơi để 1 nhóm ngoại giáo thờ thần sấm Perkūnas – một vị thần cai quản bầu trời ở vùng Baltic. Có những câu chuyện khác lại nói rằng nhà thờ Vilnius được dựng lên bởi vua Mindaugas – vị vua đầu tiên và duy nhất của Ltihuania (những vương triều khác chỉ được coi là Công tước trong liên minh Ba Lan – Lithuania).
Bên trong nhà thờ còn có một hầm mộ chôn cất những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử của Thịnh vượng chung Ba Lan – Lithuania. Đó là hài cốt của Alexander Jagiellon – Công tước Lithuania và cũng là vua của Ba Lan năm 1501. Ngoài ra, nơi này còn được cho là lưu giữ bình đựng trái tim của Công tước Ba Lan Wladyslaw.
Trong thế kỷ trước, dưới thời kỳ Liên Xô, nhà thờ Vilnius bị buộc sử dụng như một… nhà kho. Vì thế, nó được dùng là nơi trưng bày các bức bích họa và cất giữ nhiều tác phẩm nghệ thuật. Mãi cho tới năm 1988 nhà thờ này mới được phép cử hành các thánh lễ trở lại. Và cũng từ đó nhà thờ này trở thành trung tâm tín ngưỡng quan trọng của người dân Vilnius.
Tháp chuông nhà thờ Vilnius
Một biểu tượng lịch sử quan trọng nữa của Vilnius là tháp chuông cao 57m đứng ngay bên cạnh thánh đường. Vào thế kỷ 13, tháp chuông này ban đầu được xây dựng như một phần của bức tường phòng thủ bảo vệ thành phố Vilnius. Chính vì thế, nó đã phải trải qua không ít những cuộc bắn phá và hỏa hoạn.
Theo thời gian, tháp chuông này vẫn đứng vững chắc như một nhân chứng lâu đời và song hành cùng thành phố Vilnius trải qua bao thời kỳ khó khăn của lịch sử. Rồi sau đó, đến thế kỷ thứ 16, công trình này được tu sửa và trở thành tháp chuông của nhà thờ Vilnius như ngày nay.
Không chỉ có thế, âm thanh của những quả chuông bên trong cũng khó quên y như lịch sử của chính tòa tháp chuông này vậy. Những quả chuông trong ngọn tháp đều mang những câu chuyện riêng đầy thú vị của chúng. Không một ai biết chính xác những chiếc chuông này được tạo ra ở đâu. Vậy nhưng, người ta lại đồn rằng chúng bắt nguồn từ Đức và Hà Lan. Cũng có một số người nói rằng những chiếc chuông với âm lượng mạnh mẽ và giai điệu du dương này được tạo ra bởi Jonas Delamarsas – một người thợ đúc chuông gốc Pháp nổi tiếng nhất thành phố Vilnius thời đó.
Trong quá khứ, thành phố Vilnius có những lúc là tâm điểm trong bức tranh lịch sử đầy biến động của Lithuania. Và cũng chính vì những biến cố đó, những chiếc chuông của toà tháp đã bị đánh cắp. Hoặc, thậm chí là đem đi nấu chảy. Còn toà tháp chuông nhà thờ Vilnius, nó bị bỏ lại một mình, sừng sững và lặng im.
Đi bộ một vòng quanh quảng trường, tôi hớt hải mua vé leo lên tòa tháp chuông cho kịp giờ trước khi nó đóng cửa. Từ trên đỉnh tòa tháp, dường như toàn bộ khung cảnh khu phố cổ của Vilnius đều được thu vào tầm mắt tôi: những mái ngói phủ đầy tuyết trắng, những con đường sáng ánh đèn tấp nập xe qua lại, còn phía xa xa là những dãy núi nhấp nhô như đang ôm lấy cả thành phố,…
1 góc thành phố nhìn từ tháp chuông